Ikerketa

Arlo estrategikoak

Hauek dira ikerketaren arlo estrategikoak haien egituraketa azpieremuetan eta ikerketa-taldeekin duten lotura:

1. Bioteknologíaren arloa (nekazaritzako bioteknologia, bioteknologia mikrobianoa eta osasunaren bioteknologia)

Loturiko ikerketa-taldeak: 

• Genetika eta Genomika
• Laboreen Babesa
• Landare Agrobioteknologia
• Landare Ekoizpena
• Gene Adierazpenaren Kontrola

2. Ingurumen Agrobiologíaren arloa (nekazaritzako eta basogintzako sistemen kudeaketa, agrobiologia eta landare fisiologia)

Loturiko ikerketa-taldeak:

• Landare Fisiologia eta Nekazaritzako Biologia
• Ekologia eta Ingurumena

Lerro estrategikoak

Lerro estrategikoak eta lanaren azpilerroak:

1. Bioteknología

1.1. Nekazaritzako bioteknología

Laboreen babesa: biointsektiziden garapena eta aplikazioak. Landare patologia eta fitobakteriologia.

Frutagintza eta mahastizaintza aurreratuak: fruta-arbolen eta mahatsondoen jokabide agronomikoaren modelizazioa; doitasuneko nekazaritza; ureztapenaren eta nutrizioaren kudeaketa laborantza zurkaretan; kliman jatorria duten ezbeharren arriskuaren estimazioa eta laborantza zurkaretako kalteen eta uzta-galeraren ebaluazioa; baliabide fitogenetikoen kudeaketa (prospekzioa, kontserbazioa, identifikazioa, barietateen ezaugarriak eta ebaluazioa eta espezie zurkaren klonak).

Landare agrobioteknologia: nabarmentzekoa da esperientzia zabala duela in vitro laborantzetan eta landare monokotiledoneoen eta dikotiledoneoen eraldaketa genetikoan. Eraldaketa nuklearraren bidez landare transgenikoak eskuratzeko gai ez ezik, landare transplastomikoak lortzeko ere gai da (genoma plastidialaren eraldaketa). Teknologia hauek nekazaritza molekularrerako erabili izan dira, hau da, landareei dagokienez interes biofarmazeutikoa edo industriala duten proteinak ekoizteko. Gure laborategietako landareetatik interes terapeutikoa duten proteinak zein gizakientzako eta animalientzako txertoak ekoitzi ditugu. Intereseko beste lerro bat hau da: landare transgenikoak nola erabiltzen ahal diren tiorredoxinen bidezko landareen erredox erregulazioa aztertzeko. Azken ikerketa-lerroak hizpide ditu legamien ezaugarriak eta legamiak nola erabili bioongarri moduan eta onddo fitopatogenoen aurkako biokontrolerako eragile moduan; lerro honetan, nekazaritzako elikagaien sektoreko zenbait enpresarekin aritzen gara elkarlanean..

1.2. Bioteknología mikrobianoa

Genetika molekularra eta goi-basidiomizeteen hobekuntza; bioerregaien ekoizpena; material begetalaren eta onddoen tipifikazioa markatzaile molekularren bidez; markatzaile molekularren erabilera landare-genetika hobetzeko; analisi genomikoa, epigenomikoa eta transkriptomikoa.

1.3. Osasun bioteknología 

Gene adierazpenaren kontrola: promotoreen ezaugarriak, neuroblastoma-tumoreen biologia, agente antineoplasiko berrien ekintza-mekanismoaren zehaztapena eta analisia.

2.  Ingurumen agrobiología 

2.1. Nekazaritzako eta basogintzako sistemen kudeaketa

Ekologia eta ingurumena. 1999an, NUPeko Ekologia eta Ingurumena ikerketa-taldearen basoetako ekologiaren lantaldeak epe luzeko proiektu bat jarri zuen martxan, helburu zuena aztertzea basoen kudeaketak (basoen bakantzeak) nolako eragina duen basoen funtzionamenduan (zuhaitzen ekoizpena eta nutrienteen zikloa) eta egituran (lurzoruetako eta oihanpeetako dibertsitatea eta biodibertsitatea). Pirinioetako bi baso aztertu genituen, oso desberdinak elkarren artean: bata mediterraneoa eta bestea kontinentala. 

1999-2006 aldian, zuhaitzen erauzketaren eta errotazioaren mugak definitu genituen landa-datuen modelizazioaren bidez, bi basoetan nutrienteen kudeaketa jasangarria izan zedila ziurtatzearren. Pago arrunta Mediterraneoan azkar zabaldu izanaren ondorioz, baso mistotzat jotzen hasi ginen, eta ez pinu basatiaren baso purutzat. Horrenbestez, 2007-2012 aldian, dendroekologia eta uraren eta nutrienteen fluxuen azterketa erabili genituen erakusteko baso misto horretan desberdin funtzionatzen dutela lur zati misto eta puruek.

2013tik 2017ra, gure ikerlanetan hauen arteko interakzioa aztertu genuen denboran zehar: zuhaitz espezieak, klima-aldaketa (hurbileko eremuan eta munduan) eta nutrienteen eta uraren fluxuak. Egun, eredu batzuk eraikitzen ari gara iraganeko nutrienteen fluxuak berreraikitzeko. Horretarako, epe luzeko datu multzo batzuk, dendroekologia eta landa-esperimentuak erabili ditugu. Duela gutxi abiarazi ditugun beste ikerketa-lerro batzuetan hauek aztertu ditugu: nola erabili sustrai-dinamikak eta tripulaziorik gabeko aireko ibilgailuak basoaren egiturak deskribatzeko.

Argitalpenen zerrenda xehea eta argitalpenak doan deskargatzeko modua hemen 

2.2. Landare Fisiología eta Nekazaritzako Biobiología

Landare Fisiologia eta Nekazaritzako Biologia: nitrogenoaren erabilera nekazaritzako sistemetan (amonioarekiko tolerantzia-mekanismoak landareetan eta nitrifikazioaren inhibitzaile natural eta sintetikoak eta haien inpaktua landareen nutrizio nitrogenatuan); nitrogenoaren finkapena landare lekadunetan (erregulazio metabolikoa eta nekazaritzako inplikazioak); herbiziden ekintza eta jatorri naturaleko konposatuen bidezko mimetizazioa; redox seinaleztapena eta antioxidatzaileak landareetan (aplikazio bioteknologikoak eta nanoteknologikoak); sustrai mailako lehorteekiko tolerantziarako mekanismoak.